- حره صلیحیه (حُرْ رَ یِ صُ لَ حی یَ)
اسماء دخت احمد پسر جعفر پسر موسی صلیحی است. در 440 هجری قمری / 1048 میلادی متولد شده و در 532 هجری قمری / 1138 میلادی درگذشته است. او را حرۀ کامله و سیده حره نیز میگفتند. مدتها از طرف شوهرش احمد بن علی صلیحی فرمانروای یمن و ملکۀ آن کشور بود تا در 488 هجری قمری شوهرش درگذشت و پسرعمش سبا بتخت نشست و باز حرۀ صلیحیه همه کارۀ کشور و حاکم حقیقی بود، تا اینکه سبا نیز درگذشت و دیگری به حکومت رسید و حره همچنان بقدرت باقی ماند. وزرا نزد وی جمع میشدند و نامه ها بنام او نوشته میشد تا درگذشت. در خطبه ها بر منابر نخست نام خلیفه مستنصر و پس از او نام صلیحی و سپس نام این بانو، حرۀ صلیحیه، آورده میشد و خطیب میگفت: ’اللهم أدم أیام الحره الکامله السیده کافله المؤمنین...’. نام این بانو در خطط مقریزی (ج 2 ص 173) و دائره المعارف بستانی (ج 11 ص 25) سنه بنت احمد آمده و درروضهالفیحاء سید بنت احمد و در کتاب عزیزی محلی سیده تنها دیده میشود، و در ’ثغر عدن’ او را اسماء بنت احمد خواند. گویا منشاء اختلاف شهرت لقب سیده و اشتباه لفظی سیده و سنه باشد. (اعلام زرکلی چ 1 ج 1 ص 101)